T. D. ve Edebiyat 4

“Halide Edip Adıvar” kimdir, eserleri nedir?

Halide Edip Adıvar (1884-1964): Millî Edebiyat akımının ünlü romancılarındandır.
İstanbul Üniversitesinde edebiyat ve İngiliz dili ve edebiyatı profesörü olarak çalışmıştır.
Edebiyatçılığının yanında bir asker gibi cephe gerisinde mücadele vermiştir. İzmir’in
işgal edilmesinden sonra Sultanahmet Mitingi’ndeki hararetli konuşması Kurtuluş
Savaşı’nda bizzat cepheden cepheye koşması “Halide Onbaşı” olarak anılmasını sağlamıştır.
Hitabetiyle ön plana çıkmıştır.
Eserleri romantizmden realizme doğru bir gelişme gösterir. Romanlarında ilk başta
aşk temasını, kadın psikolojisini ele alır. Daha sonra Türkçülük, milliyetçilik ve memleketçilik
konularına yönelir; kişileri yaşadıkları olay çevresinde, gelenek ve göreneklere
bağlayarak anlatır. Romanlarında canlı, kuvvetli karakterler yaratır.
Halide Edip’in, ilk dönem romanlarında güçlü kadın kahramanlar öne çıkar. Kahramanların
ruhsal durumları başarıyla çözümlenir. Seviye Talib, Handan, Kalp Ağrısı bu
tür romanlardandır. Kurtuluş Savaşı dönemi romanlarında, Anadolu’ya geçip Kurtuluş
Savaşı’na katılmasıyla Halide Edip’in sanat anlayışında değişiklik olur. Bu dönemde Anadolu
insanının, sabrını, direnişini, fedakârlığını ve yurt sevgisini görür. Türkçülük akımının
etkisiyle toplum yapısını yansıtan Kurtuluş Savaşı ile Anadolu kent ve kasabalarındaki
kimi çevrelerin değişik tutumlarını, çetelerin direnişlerini, kabaran millî coşkuyu anlatan
toplumcu sayılabilecek eserler kaleme alır. Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Zeyno’nun
Oğlu bu dönemin romanlarındandır.
Eserleri:
Roman: Heyula, Raik’in Annesi, Seviye Talip, Handan,Yeni Turan,Mev’ud Hüküm,
Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal, Yolpalas
Cinayeti, Tatarcık, Sonsuz Panayır, Döner Ayna, Akile Hanım Sokağı, Kerim Ustanın Oğlu …
Öykü: İzmir’den Bursa’ya (Yakup Kadri, Falih Rıfkı ve Mehmet Asım Us ile birlikte,
1922), Harap Mabetler, Dağa Çıkan Kurt.
Tiyatro: Kenan Çobanları, Maske ve Ruh.
Anı: Türkün Ateşle İmtihanı, Mor Salkımlı Ev .

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir